Η Αγορά των Βιβλίων…

Οποιος «ανυποψίαστος» επισκέπτεται την Πόλη και το Καπαλί Τσαρσί, δε γνωρίζει ότι γύρω από αυτό, στους παράδρομους του Μεγάλου Παζαριού, υπάρχει και ένας «μικρόκοσμος» που αξίζει να τον ψάξει και να τον σεργιανίσει: μικρές «παράλληλες» και θεματικές αγορές, όπως, π.χ., καταστήματα ΜΟΝΟ με μαντήλες, καταστήματα ΜΟΝΟ με αντίκες ή καταστήματα ΜΟΝΟ με βιβλία!

Σε έναν τέτοιο «μικρόκοσμο», αυτόν της Αγοράς των Βιβλίων ή των Βιβλιοπωλών, βρέθηκα περπατώντας ένα βροχερό πρωϊνό στην Πλατεία Μπεγιαζήτ, μπροστά από το παλιό Πανεπιστήμιο της Πόλης.

Εν ολίγοις: ερχόμενος από Σουλτάναχμέτ, κατεβαίνεις με το τρόλεϋ στη στάση Laleli-Üniversite (αν κατέβεις στην προηγούμενη στάση Beyazit, απλώς το «κόβεις» με τα πόδια και χαζεύεις στο δρόμο). Στην Πλατεία Μπεγιαζήτ, που μου άρεσε πολύ στο ψιλόβροχο, θαυμάζεις τη μεγάλη Κεντρική Πύλη του Πανεπιστημίου, σωστό κομψοτέχνημα: το Πανεπιστήμιο ιδρύθηκε από τους Οθωμανούς με το όνομα «Darülfünûn» (‘Οίκος των Επιστημών‘) στις 23 Ιουλίου του 1846, αλλά ουσιαστικά είχε ήδη αρχίσει τη λειτουργία του ως Μεντρεσές αμέσως μετά την κατάληψη της Πόλης, το 1453. Μόλις αφήσεις στα αριστερά σου το Πανεπιστήμιο και στα δεξιά σου το ομώνυμο τζαμί, αρχίζεις να περπατάς τηνÜniversite Cad., προς τα πίσω, δηλ. προς τη Στάση Μπεγιαζήτ. Η οδός αυτή κάποια στιγμή γίνεται Βakircilar Cad. και διασταυρώνεται με την Cadircilar Cad. Αν τραβήξεις την αριστερή ανηφόρα κατά μήκος του περιβόλου του Πανεπιστημίου θα βγεις στον περίφημο Πύργο Μπεγιαζήτ, που χρησίμευε ως παρατηρητήριο πυρκαγιών στις οθωμανικές αρχές (έργο ενός εκ των μελών της οικογενείας Balyan, που σχεδίασαν και κατασκεύασαν αριστουργήματα στην Πόλη, π.χ. το νεομπαρόκ τζαμί του Ορτάκιοϊ).

Εσύ θα στρίψεις, όμως, δεξιά: θα διασχίσεις στο μήκος της την οδό Cadircilar με το μικροπάζαρό της και τις απλωμένες τέντες της, κάνοντας στην πραγματικότητα μία κυκλική βόλτα γύρω από το Τέμενος Μπεγιαζήτ (στο ίδιο σημείο θα φτάσεις και μέσα από την αυλή του Τεμένους).  Στο τέλος του δρόμου, στα αριστερά σου, τα διάφορα στενά οδηγούν στις πλαϊνές εισόδους προς το Καπαλί Τσαρσί και είναι γεμάτα από μαγαζάκια με αντίκες, μπακιρένια σκεύη, οθωμανικά σπαθιά. Αξίζει να τα χαζέψεις, θεωρώ παράλογο όμως να αγοράσεις ο,τιδήποτε χωρίς … σκληρά παζάρια! Στα δεξιά σου θα βρεις μία παλιά μικρή πύλη που οδηγεί σε μία αυλίτσα, κρυμμένη ανάμεσα στα κτίρια, σωστή ζωγραφιά:Sahaflar Çarşısı ή Αγορά των Βιβλιοπωλών με τα μεταχειρισμένα (αλλά και καινούργια!) βιβλία: μικρά μαγαζάκια γύρω-τριγύρω και πάγκοι με κοράνια, λεξικά, παιδικά βιβλία, παλιές εκδόσεις, καλλιγραφίες από παλιά βιβλία (που δυστυχώς τα   ρήμαξαν για να πουλάνε την κάθε σελίδα ξεχωριστά!). Προσοχή στις «αντίκες«: μπορεί να είναι και «μούφα», ζήτα πιστοποιητικό γνησιότητας, όπου είναι δυνατόν και όπου διατίθεται, αλλιώς θέλει «έμπειρο μάτι«.

Ο χάρτης της διαδρομής...

Στην εσωτερική αυτή αυλή, λες και ζωντανεύει το παρελθόν, καθώς εδώ ήταν και η αγορά του χαρτιού στη βυζαντινή περίοδο! Υπάρχει ένα χαριτωμένο καφέ, όπου εγώ ήπια το αγαπημένο μου τσάϊ «elma» (μήλο). Στο κέντρο της εσωτερικής αυτής αυλής υπάρχει και η προτομή του İbrahim Müteferrika, που ήταν εκ Τρανσυλβανίας οθωμανός λόγιος, συγγραφέας, εκδότης κλπ.

Στην Πλατεία Μπεγιαζήτ, με βροχή (όχι, Αγγελή, δεν γυρίζουμε τη Μαίρη Πόππινς!)...

Η Κεντρική Πύλη του Πανεπιστημίου, μπροστά στην Πλατεία...

Το Τέμενος Μπεγιαζήτ...

Ο δρόμος που οδηγεί στην Αγορά των Βιβλιοπωλών...

Αντίκες στους παράδρομους...

Και πάλι αντίκες...

Η Πύλη προς την εσωτερική αυλή των βιβλίων...

Οι πάγκοι δεξιά-αριστερά...

Κοράνια και ιερά βιβλία των μουσουλμάνων...

Μικρογραφίες από παλιά βιβλία...

Η προτομή του İbrahim Müteferrika, στην εσωτερική αυλή...

Μέχρι και οθωμανικές επιτύμβιες στήλες θα βρεις: φαντάζεσαι να σκάσεις μύτη με μία τέτοια στο αεροδρόμιο?

~ από Ταξιδιώτης στο 13 Ιουνίου, 2010.